Je bent voor het eerst zwanger, wat nu? Wanneer vertel je je werkgever over je zwangerschap? Wist je dat je recht kan hebben op extra pauzes en dat er een ontslagverbod van toepassing is vanaf het moment dat je werkgever weet dat je zwanger bent. Ook moet je onder werktijd naar zwangerschapsonderzoeken kunnen gaan en zal je werkgever deze afwezigheid moeten door betalen.
Verplichtingen tijdens je zwangerschap
- Je dient je zwangerschap uiterlijk 3 weken voor de ingangsdatum van je zwangerschapsverlof te melden bij je werkgever. Het is natuurlijk verstandig om dit eerder te doen. Je werkgever kan dan alvast meer rekening met je houden en kijken of er bepaalde gevaren zijn op de werkvloer (schadelijke stoffen, zware diensten). Ook kan je werkgever tijdig vervanging gaan regelen indien nodig.
- Je bent verplicht om een zwangerschapsverklaring te overhandigen aan je werkgever.
- Je zal een keus moeten maken of je tussen de 6 en 4 weken voor je uitgerekende datum met verlof wilt gaan.
- Je totale zwangerschapsverlof duurt minimaal 16 weken.
Rechten tijdens je zwangerschap
- Je hebt recht op eventuele extra pauzes wanneer je die nodig hebt. Dit moet minimaal een kwartier zijn en mag maximaal 1/8 deel van je arbeidstijd per dag zijn. Stel je werkt 8 uur op een dag, dan is 1/8 één uur (maximaal) extra pauze per dag.
- Je hebt recht op een rustruimte. Hier zal een eventueel rustbed of rustbank aanwezig moeten zijn. Deze rustruimte kan dan ook gebruikt worden voor kolven.
- Je kan niet verplicht worden om nachtdiensten te blijven verrichten. (Tenzij dit van de werkgever niet gevraagd kan worden)
- Je mag maximaal 10 uur per dienst werken en maximaal 45-50 uur per week.
- Je mag onder werktijd naar je noodzakelijke onderzoeken gaan (huisarts, verloskundige).
- Tijdens verloskundige afspraken behoudt je het recht op je loon tijdens deze tijd dat je eigenlijk had moeten werken en dit niet mogelijk is door het zwangerschapsonderzoek.
- Je bent niet verplicht om bij een sollicitatie te melden dat je zwanger bent.
- Je hebt recht op het zien/spreken van een bedrijfsarts.
Zwangerschap en ziekte
Vrouwen kunnen behoorlijke klachten ervaren tijdens hun zwangerschap en hierdoor soms niet in staat zijn om te werken. De wet heeft hier iets op verzonnen om te voorkomen dat vrouwen minder aantrekkelijk zijn voor werkgevers.
Wanneer je namelijk zwangerschapsgerelateerd ziek bent kan je werkgever deze zwangerschapsgerelateerde ziekte melden bij het UWV. De werkgever krijgt zo de uren die jij afwezig bent door je ziekte vergoedt door het UWV. Ik hoor om mij heen veel vrouwen die bang zijn tijdens hun zwangerschap dat dit nadelige gevolgen kan hebben voor hun carrière. Wellicht dat deze gedachte de drempel iets verlaagt. Wees je wel bewust van het feit dat je werkgever en collega’s mogelijk wel te maken krijgen met een hogere werkdruk en dat ze het liefst natuurlijk gewoon jou zelf op de werkvloer hebben. Je hoeft je echter minder schuldig te voelen over eventuele financiële gevolgen.
Zwangerschapsverlof/bevallingsverlof
Zoals eerder benoemd zal je een keus moeten maken wanneer je met zwangerschapsverlof wilt gaan. Dit kan tussen de 6 en 4 weken zijn voor je vermoedelijke bevallingsdatum. Tenzij je 6 weken van te voren ziek bent, dan moet je van de wet met 6 weken van te voren met verlof. Wanneer je niet ziek bent heb je dus zelf de keus. Je kan bijvoorbeeld ook kiezen voor 5 weken. Je krijgt hiermee 1 week langer bevallingsverlof. De zwangerschapsverlof/bevallingsverlof periode is minimaal 16 weken.
Ik beval nog voor de ingangsdatum van mijn zwangerschapsverlof
Dit is heel vervelend wanneer dit gebeurd want er is sprake van een vroeggeboorte. Voor je verlof maakt het geen verschil. De 16 weken gaan in vanaf het moment van de geboorte.
Ik beval eerder dan de vermoedelijke datum
Je hebt in totaal recht op 16 weken. Stel je gaat 6 weken van te voren met zwangerschapsverlof. Vervolgens beval je 2 weken eerder dan de vermoedelijke datum. Dan heb je 4 weken zwangerschapsverlof gehad en krijg je nog 12 weken bevallingsverlof.
Ik beval later dan de vermoedelijke datum
Wanneer je later bevalt dan de vermoedelijke datum, krijg je langer verlof dan de 16 weken. Je behoudt namelijk het recht dat je gekozen had. Stel jij hebt gekozen voor 4 weken van te voren met zwangerschapsverlof. Dan had je recht op 12 weken bevallingsverlof. Vervolgens beval je 2 weken later dan de vermoedelijke datum. Je krijgt dan vanaf dat moment van bevalling (2 weken later) alsnog je 12 weken bevallingsverlof.
Rechten na je zwangerschap?
- Tot 6 maanden na je bevalling heb je recht op extra pauzes zoals hierboven genoemd en beperking van zware arbeid.
- Je mag kolven onder werktijd in de rustruimte (deze moet afsluitbaar zijn). Dit kan tot 9 maanden, per dienst mag je hier maximaal 1/4de mee bezig zijn. Deze kolftijd dient je werkgever door te betalen.
- Je hebt recht op ouderschapsverlof. Lees mijn blog over ouderschapsverlof.
- Ook de papa heeft recht op ouderschapsverlof.
Ontslag en zwangerschap
- Een werkgever mag je contract niet verlengen, zolang de rede maar niet de zwangerschap is.
- Een werkgever kan je in je proeftijd ontslaan, zolang de rede niet de zwangerschap is.
- Een werkgever mag je ontslaan bij dringende rede welke ontslag op staande voet tot gevolg heeft.
- Een werkgever mag je ontslaan wanneer er sprake is van een faillissement.
- Een werkgever mag je niet ontslaan wanneer je een vast contract hebt, er geen dringende rede is (ontslag op staande voet) en er geen sprake is van een faillissement.
Tips werknemer
- Meld je zwangerschap altijd schriftelijk.
- Mocht je je niet lekker voelen en ziek zijn van je zwangerschap praat hierover met je leidinggevende of HR. (Er is vaak veel mogelijk met deeltijd werken, meer pauzes, andere werkzaamheden enz. Werkgevers denken hier graag in mee.)
- Mocht er discussie ontstaan over je ziekte, dan heb je het recht om naar de bedrijfsarts te gaan. Alleen deze kan medisch bepalen wat er aan de hand is en of de ziekte gegrond is.
- Vraag om een schriftelijke bevestiging van je zwangerschapsverlof.
- Wanneer je bevallen bent zal je ook weer schriftelijk een definitief einde bevallingsverlof brief ontvangen.
Bonus
6 extra wist je datjes die zwangere vrouwen moeten weten.
Werkgevers verplicht om mee te werken aan borstvoeding en kolven.
Wat als je zo ziek bent van je zwangerschap en de gynaecoloog raad je aan rust te nemen in verband met gevaarlijk hoge bloeddruk en je nu een ziektewet uitkering hebt en de bedrijfsarts vind dat je gedeeltelijk kan werken wat absoluut niet gaat en de werkgever nu dreigt dat je maar ontslag moet nemen.
Hi Jannie,
jeetje wat een vervelende rot situatie. Helaas is het advies van de bedrijfsarts leidend. Wat je nu zou moeten doen is een UWV deskundigenoordeel aanvragen. Zeker geen ontslag nemen want dan zit je zonder inkomen en als je misschien nog zieker of nog langer ziek blijft of je wordt aangereden of getroffen door een Corona dan heb je niks. Dus ontslag nemen is geen oplossing.
Ik begeleid heel veel werknemers in dit soort situaties mbt ziekte en hun werkgever. Zodra je al weet hoe dingen zitten, wat ze wel en niet kunnen eisen en vragen.. en wat trucs die mogelijk wat mogelijkheden kunnen bieden zijn geeft dat al een hoop rust en ruimte.
Je kan een hulp-call inplannen, dan kan je al je vragen stellen, al je opties bespreken en kunnen we een strategie bepalen. We gaan dan steeds stap voor stap te werk zodat jij overeind blijft staan en er niet alleen voor staat.
Mocht je gebruik willen maken hiervan dan hoor ik dat graag. Stuur mij dan even je telefoonnummer dan neem ik zsm contact met je op.
Sterkte! liefs linda
Mijn werkgever belt mij continue tijdens mijn bevallingsverlof, ondanks dat ik heb aangegeven met rust gelaten te willen worden (ik heb nog een ruime 3 maanden verlof). Volgens de werkgever schrijft het verzuimprotocol voor dat we iedere week telefonisch contact hebben. Valt bevallingsverlof onder een verzuimprotocol van een stichting en ben ik nu dus verplicht iedere week de telefoon op te nemen?
Ik zie bevallingsverlof niet als ziekte. Zolang jij niet ziek bent is er geen verzuimprotocol op jou van toepassing? Ben je wellicht zwangerschapsgerelateerd ziek? Dan zou ik het nog kunnen begrijpen maar dan is wekelijks wellicht ook wat veel. Eventueel een mail sturen dat je juridisch advies hebt ingewonnen. Je niet ziek bent dus er geen verzuimprotocol van toepassing is. Wellicht houden ze dan op. Sterkte!